ESKAEM : pracownia + galeria

takim właśnie polsko-niemiecko-islandzkim zestawem zakończymy tegoroczne Dni Muzyki Nowej.. 

Phonos Ek Mechanes • Human electronics

Paweł Hendrich – bass • Andrzej Bauer – cello • Cezary Duchnowski – piano

Wrocławski zespół PHONOS EK MECHANES do poszerzania definicji elektroakustycznej muzyki podchodzi w skrajnie odmienny sposób. Cezary Duchnowski, Paweł Hendrich i Andrzej Bauer wykorzystują tradycyjne instrumenty – fortepian, gitarę oraz wiolonczelę, jednak generowane przez nie dźwięki nie trafiają bezpośrednio do słuchaczy. Wysyłane są do komputerów, gdzie po ponownej preparacji nabierają kompletnie odmienionego charakteru, niemal całkowicie uniemożliwiającego identyfikację brzmienia z jego źródłem.

Autorami tego niecodziennego przedsięwzięcia są Cezary Duchowski, Paweł Hendrich oraz Andrzej Bauer. O tym pierwszym Dorota Szwarcman napisała na łamach Dwutygodnika: Komputer jest w rękach Duchnowskiego posłusznym narzędziem, które pozwala naprawdę na wiele. Z tym, że – inaczej niż w początkach ery elektroniczno-muzycznej – nie służy przetwarzaniu dźwięków naturalnych lub instrumentalnych, lecz sytuacjom odwrotnym: dźwięk instrumentu kontroluje działania komputera, a więc ekspresja danego instrumentalisty stoi u podstaw ostatecznego kształtu dźwiękowego.

Pozostałe dwie postacie są równie intrygujące. Muzyka Pawła Hendricha to bogate, spójne i specyficzne uniwersum dźwiękowe. Rządzi się prawami, które kompozytor od niemal dekady pracowicie systematyzuje i poszerza, czarując jednocześnie słuchacza narracją i zmysłowym pięknem. Naczelną cechą zdaje się tu wielorakość hetero-: -fonii, -rytmii, -chronii. Plątanina pozornie równoległych linii powyginanych w różne strony. Mozaikowa faktura, w której nieustannie coś się dzieje, a nic dosłownie się nie powtarza – twierdzi Jan Topolski, również z Dwutygodnika. Z kolei Sławomir Kupczak sam o sobie mówi: Odbiorca mojej muzyki nie zawsze ma świadomość, że nie traktuję pewnych muzycznych gestów zapisanych w partyturze na poważnie.

Nieustannie ewoluująca, improwizująca i przyswajająca kolejne elementy twórczość charyzmatycznych muzyków skutecznie wymyka się wszelkim próbą jednoznacznego sklasyfikowania. Jedyną możliwością, aby ją w pełni zrozumieć jest uczestnictwo w koncercie.

Ensemble Adapter • History of my Instrument

Matthias Engler – percussion • Gunnhildur Einarsdóttir – harp

Na zakończenie zimowej edycji Dni Muzyki Nowej wystąpi niemiecko-islandzka grupa ENSEMBLE ADAPTER, której skład zmienia się w zależności od sytuacji i potrzeb konkretnej muzycznej wizji. Do Gdańska przyjadą założyciele projektu – Matthias Engler oraz Gunnhildur Einarsdóttir, czyli perkusista i harfistka. Ich brzmienie uzupełnią natomiast dźwięki elektroniczne, a także projekcje wideo, których wykorzystanie ma dla duetu kluczowe znaczenie w szerzeniu misji tworzenia interdyscyplinarnej sztuki.

Perkusja oraz harfa to nietypowe zestawienie, które tworzy podstawę niemiecko-islandzkiego projektu EnsembleAdapter. W zależności od podejmowanej tematyki muzycznej skład poszerza się o między innymi wiolonczelę, saksofon, klawesyn, waltornię czy fortepian, ale podczas koncertu w Gdańsku grupa wróci do swoich korzeni i wystąpi jako duet założycielski – Matthias Engler oraz Gunnhildur Einarsdóttir.

Engler niemiecką nową muzykę zna od podszewki, współpracował z takimi projektami, jak Ensemble Modern czy MusikFabrik oraz z kompozytorami pokroju Pierre’a Bouleza, Helmuta Lachenmanna czy Steve’a Reicha. Heinz Rögl z portalu Music Austria napisał o jego stylu: Przekupił mnie oszałamiającą wirtuozerią swojej gry, był w stanie używać marimby i jednocześnie naciskać na pedał stojącego za nim bębna basowego, tworząc bardzo skomplikowane rytmy. Z kolei  Gunnhildur Einarsdóttir jest jedną z najaktywniejszych popularyzatorek gry na harfie. W 2014 roku rozpoczęła nauczanie w ramach słynnych Internationale Ferienkurse für Neue Musik w Darmstadt, gdzie harfa nie pojawiała się od lat 60. Sama twierdzi, że przez długi czas kompozytorzy mieli duży (czasami zbyt duży) szacunek do harfy, przede wszystkim ze względu na jej skomplikowany system pedałów. Dzisiaj jednak są to często odrębne tematy, które w praktyce powodują najwięcej problemów – notacja, mikrotonalność, flażolet czy rezonans harfy. Zrozumienie podstaw powinno przyczynić się do otwarcia istniejących możliwości, które można na nowo odkryć na tym instrumencie.

Podczas Dni Muzyki Nowej duet wykona cztery kompozycje, każda z nich wybrzmi w Polsce po raz pierwszy, a ponadto utwór autorstwa Davida Franzsona będzie miał tutaj swoją światową premierę. Andreas Engström, autor serwisu Nutida Musik przekonuje, że to właśnie sceniczne oblicze grupy ma w sobie najwięcej mocy: Najważniejszym momentem był koncert Ensemble Adapter […]. Ci młodzi, wyjątkowo indywidualni kompozytorzy używają humoru wraz z pomysłowością, aby wydobyć z muzyki pełen potencjał oraz ekspresję

Wydarzenie: Dni Muzyki Nowej na Facebooku:
https://www.facebook.com/events/323474977823126/